Urząd skarbowy zajmie wspólną nadpłatę małżonków

Ministerstwo Finansów z radością oznajmiło, że składamy rekordowo dużo zeznań podatkowych przez internet. Poza wygodą, niewątpliwą zachętą jest krótszy czas oczekiwania na zwrot nadpłaty podatku dochodowym.

Zeznanie podatkowe przesłane za pomocą środków komunikacji elektronicznej skraca czas oczekiwania na zwrot nadpłaty z 3 miesięcy do 45 dni.

O tym, kiedy i na podstawie jakich zaległości urząd skarbowy może nam zająć nadpłatę w podatku dochodowym pisaliśmy w artykule:

Skutki zajęcia nadpłaty w podatku dochodowym

Zachęcamy do lektury zwłaszcza, że artykuł prawie w całości jest wciąż aktualny ;)

Złe wiadomości mamy jedynie dla wspólnie rozliczających się małżonków - urząd skarbowy zajmie ich nadpłatę.

Zgodnie z nowym stanowiskiem Ministerstwa Finansów, dopuszczalne jest zaliczenie wspólnej nadpłaty w podatku dochodowym na poczet zaległości jednego z małżonków.

Przypomnijmy, jak było:

Dotychczas organy egzekucyjne stosowały się do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej NSA) z 27.03.2014 r. nr II FSK 979/12 którego sentencja brzmiała:

brak podstaw prawnych, aby wspólną nadpłatę małżonków przekazać na poczet długu jednego z nich

Oznaczało to, że w przypadku wspólnego zeznania podatkowego, w sytuacji gdy jeden ze współmałżonków posiadał zaległości dochodzone przez komornika sądowego, lub w oparciu o tytuły wykonawcze innych, niż naczelnik urzędu skarbowego wierzycieli, zajęcie nadpłaty było skuteczne tylko wtedy, gdy przeciwko współmałżonkowi nadano klauzulę wykonalności, lub wystawiono tytuł wykonawczy na oboje małżonków.

Przykład

Pan Egzekutywny nie zapłacił mandatu karnego. Tytuł wykonawczy trafił do urzędu skarbowego. W zeznaniu podatkowym, złożonym wspólnie z małżonką, Pan Egzekutywny wykazał nadpłatę w podatku dochodowym. Urząd skarbowy nadpłaty nie zajął – zgodnie cytowanym wyrokiem NSA.

Co się zmieniło?

Ten sam Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 grudnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 430/18) prezentuje już odmienny pogląd:

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, skoro z jednej strony organ podatkowy ma prawo do dokonania zwrotu całej nadpłaty na rzecz jednego z małżonków, jako jednego z wierzycieli solidarnych, a z drugiej strony, każdy ze współmałżonków, jako wierzyciel solidarny - jest uprawniony do otrzymania całej nadpłaty - to dopuszczalne jest zarówno zaliczenie jej na poczet zaległości podatkowej jednego z małżonków (tak NSA w wyroku z 12 września 2017 r., sygn. akt I FSK 2199/15), jak i skierowanie do niej egzekucji należności cywilnoprawnej jednego z małżonków.

(opublikowano LEX nr 3065682)

Jak nietrudno się domyślić Ministerstwo Finansów będzie się stosować do tej wykładni przepisów.

Pan Egzekutywny, składając zeznanie podatkowe wspólnie z małżonką, musi się zatem liczyć z tym, ze urząd skarbowy zajmie wspólną nadpłatę na poczet zaległości ściśle z nim związanych.

Małżonka Pana Egzekutywnego zapewne nie ucieszy się z takiego obrotu sprawy.

Jak temu zaradzić?

Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji daje małżonkowi zobowiązanego pewne środki ochrony:

Wniosek o wskazanie aktualnej wysokości egzekwowanej należności pieniężnej

Zgodnie z art. 27e § 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (dalej u.p.e.a.) organ egzekucyjny, na wniosek małżonka zobowiązanego, zawiadamia go o aktualnej wysokości egzekwowanej należności pieniężnej, odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych.

Zawiadomienie o aktualnej wysokości egzekwowanej należności pieniężnej “przyda się” w sytuacji wystąpienia trudności z pozyskaniem informacji o wysokości zaległości bezpośrednio od dłużnika (małżonka).

Sprzeciw w sprawie odpowiedzialności majątkiem wspólnym

Zgodnie z art. 27f § 1 u.p.e.a. w sprawie odpowiedzialności majątkiem wspólnym małżonkowi zobowiązanego przysługuje prawo sprzeciwu. Podstawą sprzeciwu jest ograniczenie, zniesienie, wyłączenie lub ustanie odpowiedzialności całością albo częścią majątku wspólnego.

Więcej o sprzeciwie pisaliśmy w artykule:

Sprzeciw – nowy środek ochrony w egzekucji z majątku wspólnego

Co jeszcze warto wiedzieć?

Złożenie sprzeciwu jest ograniczone czasowo;
Z chwilą wniesienia sprzeciwu albo wniosku o udzielenie informacji, małżonkowi zobowiązanego przysługują prawa zobowiązanego w egzekucji z majątku wspólnego;
Do czasu wydania ostatecznego postanowienia w sprawie sprzeciwu, prawo majątkowe (w naszym przypadku nadpłata w podatku dochodowym) nie może być wykonane (w naszym przypadku przekazane na pokrycie zaległości małżonka).

Nie wyczerpaliśmy zagadnienia? Potrzebujesz więcej informacji?

Napisz do nas na kontakt@egzekutywni.pl

Bezpiecznej egzekucji życzy zespół egzekutywni.pl

Może to Cię zainteresuje?

Określenie kwoty nieprzekazanych wierzytelności

14 grudnia 2023

Mój kontrahent zalega z podatkami. Otrzymałem z urzędu skarbowego zajęcie wierzytelności wynikających z niezapłaconych faktur. Kontrahent domaga się zapłaty za wykonaną usługę twierdząc, że spłacił wszystkie zaległości w urzędzie skarbowym.

Czytaj dalej

Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych

05 lutego 2023

Urząd skarbowy wszczął postępowanie podatkowe? Przygotuj się na zajęcie zabezpieczające. Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych jest dla organu podatkowego żmudnym i długotrwałym procesem. Zaczyna się już na etapie postępowania podatkowego i

Czytaj dalej

Czynności sprawdzające vs kontrola podatkowa

23 listopada 2022

Czynności sprawdzające oraz kontrola podatkowa „pomagają” organom podatkowym ustalić wysokość zobowiązań podatkowych. Różnią się stopniem sformalizowania, celem oraz uprawnieniami organów podatkowych. W szczególności, w zakresie gromadzenia dowodów w sprawie podatkowej.

Czytaj dalej

Serwis informacyjny z zakresu egzekucji administracyjnej. Publikacje nie mogą być traktowane jako czynności doradztwa podatkowego.