Ochrona zobowiązanego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji

Prawidłowo użyte środki prawne ochronią zobowiązanego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji

Przepisy prawa podatkowego mogą również służyć ochronie wierzyciela, jak i pozostałych uczestników egzekucji administracyjnej. Nas jednak interesuje najsłabszy element tego ogniwa - zobowiązany.

Z ustaw podatkowych możemy korzystać na każdym etapie egzekucji administracyjnej. Oczywiście, nie każdy środek da się zastosować w dowolnym czasie. Zawsze jednak mamy jakiś wybór. Dlatego warto znać wszystkie środki prawne chroniące zobowiązanego.

Niedocenianą funkcją podejmowanych przez nas działań ochronnych jest zawiadamianie organów nadzoru o potencjalnych nieprawidłowościach w funkcjonowaniu organów egzekucyjnych. Tym samym, w szerszej perspektywie, środki ochrony zobowiązanego regulują porządek prawny. Za ich pomocą zobowiązany może domagać się określonego zachowania się. W naszym przypadku zmiany lub uchylenia orzeczenia.

Przepisy regulujące środki ochrony zobowiązanego znajdziemy zarówno w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jak i Kodeksie postępowania administracyjnego.

W szczególności możemy wyróżnić:

zarzut w sprawie egzekucji administracyjnej,
zażalenie,
skargę na czynność egzekucyjną organu egzekucyjnego,
wniosek o wyłączenie rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji,
skargę na przewlekłość postępowania egzekucyjnego,
wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego,
sprzeciw.

Tak obszerny katalog przepisów chroniących zobowiązanego nie oznacza, że na każdym etapie egzekucji możemy dowolnie z nich korzystać.

Zarzut w sprawie egzekucji administracyjnej

Z dniem 30 lipca 2020 r. weszły w życie przepisy zawarte w ustawie z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw. Za sprawą tych zmian instytucja zarzutu uległa istotnym zmianom o których szerzej piszemy w artykule: Zarzut w sprawie egzekucji administracyjnej cz. II

Zarzuty – to istota dochodzonego obowiązku, dlatego też rozpatruje je wierzyciel. Zarzuty można wnosić na każdym etapie postępowania, ale tylko te wniesione w terminie 7 dni od daty doręczenia odpisu tytułu wykonawczego zawieszają postępowanie egzekucyjne.
Zgłaszając zarzuty należy pamiętać o elementach koniecznych pisma, czyli: istocie, zakresie żądania oraz dowodach na uzasadnienie żądania.

Zażalenie

Zażalenie przysługuje na postanowienie wydane przez organ pierwszej instancji (Naczelnika Urzędu Skarbowego). Wnosi się je do organu wyższej instancji (Dyrektora Izby Administracji Skarbowej). Na złożenie zażalenia ustawodawca przewidział również siedmiodniowy termin.

Skarga na czynność egzekucyjną organu egzekucyjnego

Podstawą skargi na czynność egzekucyjną organu egzekucyjnego jest dokonanie czynności egzekucyjnej z naruszeniem ustawy lub też zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego w ramach którego dokonano czynności egzekucyjnej.
Skarga musi zawierać elementy konieczne: określenie zaskarżanej czynności, zakres żądania, uzasadnienie.
Termin 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu odpisu dokumentu stanowiącego podstawę dokonania zaskarżonej czynności egzekucyjnej. Niestety, wniesienie skargi na czynność egzekucyjną nie wstrzymuje dalszej realizacji zaskarżonego środka egzekucyjnego.

Skarga na przewlekłość postępowania egzekucyjnego

Skarga na przewlekłość postępowania egzekucyjnego przysługuje szerszej grupie uczestników postępowania. Oprócz zobowiązanego i wierzyciela, w określonych przepisami sytuacjach, może ją złożyć małżonek zobowiązanego, dłużnik rzeczowy, czy też nabywca rzeczy.
Skarga musi zawierać elementy konieczne: określenie zaskarżanej czynności, zakres żądania, uzasadnienie.
Termin 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu odpisu dokumentu stanowiącego podstawę dokonania zaskarżonej czynności egzekucyjnej.

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego

Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie wskazuje na zobowiązanego, jako podmiot do uprawniony do zgłaszania wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego.
Można temu zaradzić. Zgodnie z art. 59 § 1 pkt 1 u.p.e.a. postępowanie egzekucyjne umarza się w całości albo w części w przypadku niedopuszczalności egzekucji administracyjnej, w tym ze względu na zobowiązanego.
Jeżeli zatem posiadamy wiedzę o braku podstaw do prowadzenia egzekucji należy poinformować o tym fakcie organ egzekucyjny, który zgodnie z zasadami ogólnymi postępowania administracyjnego będzie dążył do ustalenia stanu faktycznego a w konsekwencji, umorzenia postępowania egzekucyjnego.

Sprzeciw

Sprzeciw jest nową instytucją, wprowadzoną ustawą o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (obowiązuje od 30 lipca 2020 r.)
Sprzeciw przysługuje małżonkowi zobowiązanego w sprawie odpowiedzialności majątkiem wspólnym. Podstawą sprzeciwu jest ograniczenie, zniesienie, wyłączenie lub ustanie odpowiedzialności całością albo częścią majątku wspólnego.

Istnieją jeszcze inne środki ochrony zobowiązanego, które pomijamy w naszej analizie. Związane są bezpośrednio z egzekucją z ruchomości oraz egzekucją z nieruchomości.

W dziale Pobierz Wzór znajdą Państwo darmowe szablony pism, które można wykorzystać w korespondencji z organami podatkowymi.

Potrzebujesz ochrony w egzekucji administracyjnej?

Napisz do nas na kontakt@egzekutywni.pl

Bezpiecznej egzekucji życzy zespół egzekutywni.pl

Kontakt z autorem: +48 794 960 221

Może to Cię zainteresuje?

Określenie kwoty nieprzekazanych wierzytelności

14 grudnia 2023

Mój kontrahent zalega z podatkami. Otrzymałem z urzędu skarbowego zajęcie wierzytelności wynikających z niezapłaconych faktur. Kontrahent domaga się zapłaty za wykonaną usługę twierdząc, że spłacił wszystkie zaległości w urzędzie skarbowym.

Czytaj dalej

Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych

05 lutego 2023

Urząd skarbowy wszczął postępowanie podatkowe? Przygotuj się na zajęcie zabezpieczające. Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych jest dla organu podatkowego żmudnym i długotrwałym procesem. Zaczyna się już na etapie postępowania podatkowego i

Czytaj dalej

Czynności sprawdzające vs kontrola podatkowa

23 listopada 2022

Czynności sprawdzające oraz kontrola podatkowa „pomagają” organom podatkowym ustalić wysokość zobowiązań podatkowych. Różnią się stopniem sformalizowania, celem oraz uprawnieniami organów podatkowych. W szczególności, w zakresie gromadzenia dowodów w sprawie podatkowej.

Czytaj dalej

Czy wiesz, że...

Odpowiednio użyte przepisy prawa chronią uczestników postępowania egzekucyjnego. Za ich pomocą można dochodzić od podmiotów zobowiązanych określonego zachowania się: zmiany lub uchylenia orzeczenia.

Liczy się czas. Większość pism procesowych należy złożyć w terminie zawitym (7 lub 14 dni). Po przekroczeniu tego terminu nasz wniosek nie zostanie rozpatrzony.

Katalog środków ochrony jest stosunkowo obszerny. By móc w pełni go wykorzystać niezbędna jest znajomość kilku ustaw. Najważniejszą z nich jest ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Serwis informacyjny z zakresu egzekucji administracyjnej. Publikacje nie mogą być traktowane jako czynności doradztwa podatkowego.