Co najpierw: wszczęcie egzekucji, czy wszczęcie postępowania egzekucyjnego?

Administracyjne organy egzekucyjne często posługują się wyrażeniami: wszczęcie egzekucji oraz wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Te dwa pojęcia, opisowo podobne, oznaczają dla zobowiązanego zupełnie inny stan prawny.

Czym innym jest przyjęcie przez organ egzekucyjny tytułu wykonawczego, czym innym natomiast moment, od którego naliczane są koszty egzekucyjne oraz następuje przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania objętego tytułem wykonawczym.

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego następuje z chwilą:

1. doręczenia wniosku o wszczęcie egzekucji administracyjnej i tytułu wykonawczego organowi egzekucyjnemu, jeżeli wierzyciel nie jest jednocześnie organem egzekucyjnym;
2. nadania tytułowi wykonawczemu klauzuli o skierowaniu tego tytułu do egzekucji administracyjnej, jeżeli wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym;
3. wystawienia tytułu wykonawczego w przypadku przekształcenia zajęcia zabezpieczającego w zajęcie egzekucyjne.
    

Na tym etapie organ egzekucyjny sprawdza dopuszczalność prowadzenia egzekucji. Badanie to obejmuje ustalenie, czy tytuł wykonawczy jest prawidłowo wystawiony oraz czy doręczone zostało upomnienie, jeżeli obowiązek taki ciążył na wierzycielu.

Organ egzekucyjny nie bada zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym.

Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 24.06.1999 r. (sygn. akt I SA/Po 2576/98)

Badanie zasadności istnienia obowiązku w postępowaniu egzekucyjnym zamieniłoby je w kolejną fazę postępowania orzekającego.

Wyrok ten był często cytowany przez organy egzekucyjne. W zarzutach na postępowanie egzekucyjne zobowiązani często podnosili zarzut niezbadania przez organ egzekucyjny zasadności i wymagalności dochodzonych należności.

Od 30 lipca 2020 r. zarzuty wnosi się do wierzyciela, za pośrednictwem organu egzekucyjnego.

Jest to logiczna zmiana ustawodawcy, gdyż to nie organ egzekucyjny a wierzyciel właśnie,  ma najszerszą wiedzę w przedmiocie dochodzonym zobowiązań.

Wszczęcie egzekucji administracyjnej następuje z chwilą:

1. doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego;
2. doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego;
3. podpisania protokołu zajęcia ruchomości przez pracownika obsługującego organ egzekucyjny, jeżeli to podpisanie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego;
4. wpisu w księdze wieczystej o wszczęciu egzekucji z nieruchomości lub złożenia wniosku o wpis o wszczęciu egzekucji z nieruchomości do zbioru dokumentów, jeżeli ten wpis lub to złożenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.
    

Jak wynika z praktyki, zobowiązany dowie się o wszczęciu egzekucji od dłużnika zajętej wierzytelności, który wcześniej odbierze zawiadomienie o zajęciu. Dobrym przykładem "szybkiego" wszczęcia egzekucji jest zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego oraz "nowość" - zajęcie ruchomości zza biurka, któremu poświecimy odrębną analizę - uważamy bowiem, że organy egzekucyjne będą wykorzystywać ten środek w przypadkach zabezpieczenia się przed przedawnieniem zobowiązań podatkowych. 

Wszczęcie egzekucji nie będzie miało jednak miejsca, gdy organ egzekucyjny nie doręczy zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego, lub też doręczy go nieprawidłowo.

Kolejność zdarzeń można podzielić je na etapy:

• Wpływ tytułu wykonawczego do organu egzekucyjnego (wierzyciel obcy) lub też data jego wystawienia (wierzyciel własny) – na tym etapie badana jest strona formalna dokumentów. W przypadku niespełnienia wymogów wynikających art. 27 u.p.e.a. tytuł wykonawczy powinien zostać zwrócony wierzycielowi.

• Wszczęcie postępowania egzekucyjnego – nadanie klauzuli wykonalności tytułowi wykonawczemu i podjęcie działań zmierzających do dokonania czynności egzekucyjnych. 

• Wszczęcie egzekucji administracyjnej – data otrzymania przez zobowiązanego odpisu tytułu wykonawczego, lub też data doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego.

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie powoduje dodatkowych sankcji dla zobowiązanego. Wszczęcie egzekucji już tak, niezależnie od tego, czy organ egzekucyjny zdążył nas o tym fakcie poinformować.

Kiedy organ egzekucyjny powinien doręczyć zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego?

Czy może to zrobić w toku zaawansowanej już egzekucji, bo wcześniej nie było okazji?

Część komentatorów ustawy egzekucyjnej jest zdania, że tak, gdyż ustawa nie precyzuje terminu, w którym należy doręczyć tytuł wykonawczy.

Inne stanowisko prezentuje Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26.06.2012 r. (nr II FSK 2545/10) twierdząc:

Niedopuszczalne jest prowadzenie egzekucji bez doręczenia odpisu tytułu wykonawczego.

Problematyce doręczenia odpisu tytułu wykonawczego poświęcona zostanie odrębna analiza.

Potrzebujesz więcej informacji na temat egzekucji administracyjnej?

Napisz do nas na kontakt@egzekutywni.pl

Bezpiecznej egzekucji życzy zespół egzekutywni.pl

Kontakt z autorem: +48 794 960 221

Może to Cię zainteresuje?

Czy wiesz, że...

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego to działania organu zmierzające do wszczęcia egzekucji.

W aktach sprawy musi znajdować się potwierdzenie doręczenia odpisu tytułu wykonawczego.

Zdarzają się przypadki kiedy to organ egzekucyjny prowadząc przez kilka lat egzekucję zapomniał doręczyć zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego.

© Copyright by egzekutywni.pl

Serwis informacyjny z zakresu egzekucji administracyjnej. Publikacje nie mogą być traktowane jako czynności doradztwa podatkowego.